Hướng dẫn 8 cách hạ sốt nhanh cho trẻ an toàn và hiệu quả

Sốt là triệu chứng rất thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Đối với các mẹ chưa có kinh nghiệm, con sốt cao sẽ khiến mẹ lo lắng, bối rối không biết cách hạ sốt nhanh cho trẻ. Sau đây Hello Bacsi sẽ gợi ý cho mẹ những cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh tại nhà để giúp con yêu mau hết bệnh.

Có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ bị sốt như: Trẻ sốt tiêm phòng, sốt mọc răng, sự thay đổi thời tiết, nhiễm khuẩn, nhiễm siêu vi, ngộ độc thực phẩm… Mẹ không cần quá lo lắng mà hãy tham khảo những thông tin quan trọng về tình trạng sốt và những cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh tại nhà trong bài viết sau.

Dấu hiệu nhận biết trẻ bị sốt

Trẻ em bao nhiêu độ được coi là sốt? Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ được coi là sốt nếu có thân nhiệt cao hơn 37,5^oC. Ngoài ra, bé có các biểu hiện như:

• Đổ mồ hôi
• Quấy khóc, hay dễ nổi cáu
• Mệt mỏi
• Lơ mơ
• Thở gấp
• Bỏ bú, bỏ uống nước, chán ăn
• Ngủ li bì.

Nguyên nhân trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ hay bị sốt

Trẻ bị sốt có thể là do những nguyên nhân như:

• Nhiễm trùng: Phần lớn trẻ bị sốt là do nhiễm trùng hoặc nhiễm một căn bệnh nào đó. Sốt là cách cơ thể chiến đấu với nhiễm trùng bằng việc kích thích cơ chế phòng vệ tự nhiên.
• Sốt sau tiêm phòng: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thỉnh thoảng bị sốt nhẹ sau khi tiêm phòng, bạn có thể tìm cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh sau tiêm phòng tại đây.
• Mặc quá nhiều quần áo, ủ ấm cho bé quá kỹ: Trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh, rất dễ bị sốt nếu được ủ quá kín hoặc ở trong một môi trường nóng do các bé chưa thể tự điều tiết thân nhiệt.
• Mọc răng: Việc mọc răng cũng có thể làm tăng thân nhiệt, nhưng sốt mọc răng chỉ ở mức nhẹ. Nếu thân nhiệt của bé cao hơn 38^oC, nhiều khả năng bé sốt không phải là do mọc răng.
• Một số bệnh khác: Sốt có thể là một trong những dấu hiệu của các bệnh nguy hiểm như: viêm phổi, sốt rét, sốt xuất huyết, viêm màng não, nhiễm trùng huyết… Trẻ thường sốt cao và rất mệt mỏi kèm theo các triệu chứng khác như: rét run, xuất huyết, co giật, nôn, khó thở, tím tái, ngủ li bì, vật vã hay hôn mê. Những tình trạng này có thể đe dọa đến tính mạng của trẻ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

8 cách hạ sốt nhanh cho trẻ an toàn, hiệu quả

Khi trẻ bị sốt, bạn có thể áp dụng những cách hạ sốt nhanh cho trẻ tại nhà và theo dõi tình trạng sức khỏe của con trước khi đưa bé đi bệnh viện. Bởi một số cơn sốt có thể hạ nhanh nếu bạn chăm sóc bé đúng cách, sau đây là 8 cách hạ sốt nhanh cho bé:

1. Lau mát người bé bằng nước ấm

Trẻ từ 6 tháng đến 5 tuổi khi sốt quá cao có thể dẫn đến co giật, do đó bạn cần tích cực hạ sốt cho trẻ. Một trong những cách hạ sốt hiệu quả nhanh nhất cho trẻ mọc răng, sau tiêm phòng hoặc viêm họng là lau mát cho bé bằng nước ấm theo từng bước:

• Bước 1: Cởi hết quần áo của bé.
• Bước 2: Dùng 5 chiếc khăn nhỏ nhúng vào nước ấm, vắt hơi ráo.
• Bước 3: Đặt 2 bên nách và 2 bên háng trẻ.
• Bước 4: Chiếc khăn còn lại nhúng nước ấm lau khắp người trẻ.

Tiếp tục làm như vậy cho đến khi nhiệt độ của trẻ hạ xuống mức bình thường (37^oC). Nước ấm sẽ bốc hơi, làm giãn mạch máu giúp làm mát cơ thể. Thông thường, nhiệt độ sẽ hạ trong khoảng 30 – 45 phút.

2. Cách hạ sốt nhanh cho trẻ tại nhà: Lau mát bằng giấm táo

Lau người bằng giấm táo là cách hạ sốt cho trẻ nhỏ tại nhà khá hữu hiệu nhưng ít được phổ biến rộng rãi. Khi nhiệt độ cơ thể bé tăng cao, bạn có thể ngâm khăn trong giấm táo pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:2 rồi đắp lên trán và bụng bé. Ngoài ra, bạn có thể dùng khăn thấm giấm táo rồi quấn quanh lòng bàn chân trẻ.

3. Cách hạ sốt nhanh cho trẻ bằng tinh dầu

Một cách hạ sốt khá hữu hiệu song ít người biết là sử dụng các loại tinh dầu xoa bóp. Đây là cách hạ sốt cho trẻ tự nhiên tuyệt vời thông qua việc làm giảm nhiệt độ cơ thể. Chất rubefacients có trong bạc hà, gừng và vỏ quế có khả năng làm ấm hệ tuần hoàn và gây ra hiện tượng đổ mồ hôi. Việc này phần nào giúp cơ thể giảm bớt đi lượng nhiệt.

Bạn cũng có thể sử dụng tinh dầu bạch đàn, tinh dầu bạc hà và tinh dầu cúc La Mã xoa bóp cho trẻ để hạ sốt. Pha 6 giọt dầu trong 1 muỗng dầu nền, dùng dung dịch đó xoa bóp khắp cơ thể của trẻ. Mẹ nên chú trọng những khu vực đặc biệt như phía sau cổ và gót chân.

4. Cho trẻ uống nhiều nước

Sốt có thể dẫn đến mất nước. Do đó, cách hạ sốt nhanh nhất, đơn giản nhất là bổ sung thêm chất lỏng cho bé:

• Với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ: Hãy cho bé bú nhiều và thường xuyên hơn.
• Với trẻ đã ăn dặm: Bạn nên tìm hiểu cách chế biến các món ăn dặm bổ dưỡng để con ăn ngon miệng, mau lành bệnh. Hãy cố gắng khuyến khích con yêu nạp thêm nhiều chất lỏng như nước trái cây, súp, cháo, nước lọc, sữa, trà thảo dược (atiso, trà hoa cúc…).

Ngoài ra, bố mẹ cũng có thể cho bé uống các chế phẩm bù nước và điện giải bằng đường uống như oresol, hydrite. Việc này là nhằm bù nước, thanh lọc cơ thể giúp bé mau giảm sốt.

5. Cho bé mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát

Làm gì khi bé sốt cao? Cách hạ sốt nhanh tại nhà cho trẻ trong trường hợp này là cho trẻ mặc quần áo rộng thoáng để cơ thể tỏa bớt nhiệt giúp trẻ giảm sốt. Ngoài ra, bạn có thể cho trẻ dùng miếng dán hạ sốt để giúp con bớt khó chịu.

6. Cách hạ sốt nhanh cho trẻ: Bổ sung vitamin C

Nước cam và các loại nước trái cây giàu vitamin C như bưởi, quýt… là những thức uống tốt giúp bé yêu tăng sức đề kháng để có thể chống lại các tác nhân gây bệnh từ bên ngoài. Ngoài ra, các loại trái cây như: nho, dưa hấu, thanh long… ướp lạnh cũng cung cấp nước giúp làm dịu cơ thể bé bị sốt.

Hãy tìm hiểu thêm các nguồn thực phẩm giàu vitamin C để dễ dàng lên thực đơn hàng ngày giàu dưỡng chất, giúp bé hạ sốt nhanh chóng.

7. Cho trẻ ăn các thực phẩm giàu canxi

Một số chuyên gia tin rằng canxi có thể hỗ trợ làm giảm thời gian trẻ bị bệnh. Khoáng chất này được hấp thu tốt nhất từ thức ăn hoặc có thể bổ sung bằng thuốc chuyên dụng.

Bạn hãy bổ sung canxi cho bé qua khẩu phần ăn hằng ngày bằng việc cho bé ăn các món ăn có nguyên liệu từ cá, rau có màu xanh đậm, yến mạch… để bé mau khỏi bệnh.

8. Dùng thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Nếu trẻ bị sốt mà vẫn chơi đùa bình thường, ăn tốt, uống đủ nước và đặc biệt bé đi tiêu, tiểu bình thường thì bạn không cần cho bé dùng thuốc. Bạn chỉ nên cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi trẻ bị sốt từ 38^oC.

Paracetamol đơn chất dạng gói hay sirô là thuốc hạ sốt cho trẻ sơ sinh an toàn, dễ sử dụng, giúp hạ sốt nhanh. Thuốc thường sẽ có tác dụng sau 30 phút với hiệu quả kéo dài từ 4 – 6 giờ và ít tác dụng phụ.

Liều dùng thuốc hạ sốt dành cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ phụ thuộc vào cân nặng và độ tuổi. Bạn cần cho trẻ uống đúng liều theo chỉ định là 10 – 15mg/kg thể trọng/lần, lặp lại sau 4 giờ nếu vẫn còn sốt. Ngoài ra, bạn cần lưu ý cho trẻ dùng tối đa 3 – 4 lần/ngày, tổng liều tối đa không quá 60mg/kg thể trọng/ngày.

Ngoài ra, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa trước khi cho bé uống bất kỳ loại thuốc nào. Hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc trên bao bì và sử dụng thiết bị đo lường chuyên dụng để đảm bảo chính xác lượng thuốc mà trẻ uống.

Lưu ý khi chăm sóc trẻ bị sốt tại nhà

Ngoài áp dụng những cách hạ sốt cho trẻ như gợi ý, bạn nên tham khảo những lời khuyên sau:

• Nếu sau 1-2 ngày, bé không hết sốt, bạn hãy đưa bé đi khám.
• Nếu sốt có kèm co giật, hãy cho con nằm nghiêng và theo dõi con chặt chẽ, để ý xem thời gian mỗi cơn co giật kéo dài bao lâu để cung cấp thông tin cho bác sĩ khi cần thiết. Không nên dùng vật cứng để nạy miệng bé hay cố dùng sức ghì bé lại.
• Tuyệt đối không dùng aspirin để hạ sốt cho trẻ vì có thể gây tổn thương não của trẻ (hội chứng Reye).
• Đưa trẻ đi cấp cứu nếu bé bị sốt kèm theo các triệu chứng như đau bụng, đại tiện nhiều và phân lỏng, nôn nhiều, bỏ ăn, ho nhiều, khó thở, co giật, li bì…

Những sai lầm khi áp dụng cách hạ sốt cho trẻ tại nhà

Như vậy là bạn đã biết cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, khi hạ sốt cho bé tại nhà, cha mẹ thường mắc phải một số sai lầm có thể khiến bệnh thêm nghiêm trọng và ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của trẻ, chẳng hạn như:

• Ủ ấm, cho trẻ mặc nhiều lớp quần áo khi trẻ đang sốt: Nếu trẻ sốt và run, bạn cũng chỉ nên cho bé mặc đồ thoáng rộng, đắp chăn mỏng giúp cơ thể bé dễ tỏa nhiệt.
• Để bé ngủ nghỉ trong phòng kín: Dù trẻ bị sốt, nhưng cha mẹ không nên cho trẻ ở trong phòng quá kín, tù túng.
• Dùng khăn lạnh lau người cho bé: Tuyệt đối không dùng khăn lạnh, nước đá, cồn hay rượu để lau hạ sốt cho trẻ vì có thể khiến bệnh nặng hơn.
• Cho trẻ uống thuốc ngay khi trẻ vừa sốt: Việc vội vàng cho con uống thuốc hạ sốt ngay khi bé vừa sốt vô tình khiến cơ chế phòng vệ của cơ thể con không có cơ hội “đối mặt” với các tác nhân gây bệnh. Nếu trẻ sốt dưới 38 độ C, bạn chỉ cần áp dụng cách hạ sốt tại nhà và theo dõi chặt chẽ trong 1-2 ngày.
• Nặn chanh vào miệng bé: Tuyệt đối không nên nặn chanh vào miệng, hay mắt bé nhằm mục đích giảm sốt. Cách hạ sốt cho trẻ bằng chanh có thể khiến bé bị rộp miệng, phỏng lưỡi, phỏng mắt hoặc nghẹt thở.
• Áp dụng các bài thuốc dân gian để hạ sốt cho trẻ: Vì những bài thuốc này chưa được kiểm chứng y khoa nên tác dụng phụ của chúng thế nào chưa ai đánh giá được.
• Hạ sốt nhanh cho bé bằng cách sử dụng cùng một lúc nhiều loại thuốc khác nhau: Nhiều cha mẹ lầm tưởng việc sử dụng đồng loạt các loại thuốc hạ sốt khác nhau cho trẻ sơ sinh, hay các phương pháp giảm sốt cho bé cùng 1 lúc như: vừa uống thuốc, dán miếng hạ sốt, vừa lau người là cách hạ sốt tại nhà cho bé đúng đắn. Tuy nhiên, thực tế, với cách làm hạ sốt cho trẻ như trên hoàn toàn là một sai lầm. Bởi lẽ khi thân nhiệt bé đột ngột giảm, có thể gây nguy hiểm cho bé.

Khi nào nên đưa trẻ đi khám?

Đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, bạn nên đưa con đến bệnh viện ngay khi:

• Trẻ sơ sinh 0-3 tháng: Sốt từ 38^oC trở lên.
• Trẻ từ 3-5 tháng tuổi: Sốt lên đến 38°C hay cao hơn.
• Trẻ lớn hơn 6 tháng tuổi: Sốt khoảng 39°C hoặc cao hơn.

Ngoài ra, không cần biết trẻ ở độ tuổi nào, nếu bạn nhận thấy con có bất kỳ dấu hiệu khác thường hay triệu chứng nhiễm trùng nghiêm trọng như ngủ li bì, mệt mỏi hay khó thở… hãy đưa bé đến bệnh viện ngay lập tức.

Trên đây là 8 cách hạ sốt cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ khẩn cấp ngay tại nhà mà cha mẹ cần ghi nhớ. Tuy nhiên, sau khi đã hạ sốt nhanh cho trẻ mà vẫn không có dấu hiệu cải thiện, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để được theo dõi và điều trị bởi bác sĩ.